Iedereen heeft het over stress, maar wat is die nu eigenlijk? En waarom kan het zo een negatief effect op je hebben?

Tijdens mijn eerste job als pre-sales support (en daarna als product manager) bij een IT bedrijf, kreeg ik te horen dat ik heel flexibel was, dat ik heel wat werkdruk aankon en ook openstond voor een divers takenpakket. Dat was ook wat ik zo leuk vond aan de job. Ik was betrokken bij de “geboorte” van een nieuwe generatie computers begin jaren tachtig: “de IBM compatibele PC” en een nieuwe manier om naar de markt te gaan (indirecte verkoop). Ik kon van alles doen en leerde bij op heel wat vlakken: technisch, marketing en ook op sales vlak. Mijn grenzen werden afgetast en gestretcht. Ik leerde presentatie geven, onderhandelen met leveranciers en …

In deze fase van mijn leven gaven de verschillende nieuwe uitdagingen mij een adrenaline stoot. “Ik wil hier goed in zijn en ik ben toch wel benieuwd of ik dit wel kan”, is wat er door mijn hoofd ging. En ik bereidde mij extra voor. Bij zo’n spannende momenten wordt er adrenaline aangemaakt. Die zorgt ervoor dat je focus houdt en paraat staat om op onverwachte situatie onmiddellijk te kunnen reageren. Deze uitdagingen motiveerde me en maakte me gelukkig. Dit is wat positieve stress met je doet.

Positieve stress helpt je om beter te presteren. Dit komt door het hormoon adrenaline. Die zorgt ervoor dat je op scherp staat als je een belangrijke presentatie moet houden of als je een persoonlijke record wil neerzetten tijdens een loopwedstrijd.

En dan is er ook negatieve stress. Dat is de stress die ons moe(deloos) maakt, dat ons mentaal, emotioneel en fysiek uitput.

Laat me het negatieve stress en zijn effect even uitleggen door een beknopte les fysiologie:

Stress is een lichamelijke reactie op mogelijk gevaar of dreiging. Wanneer er dreiging is, wordt het bijniermerg aangespoord om adrenaline en noradrenaline aan te maken. Dit gebeurt onbewust via het sympathisch zenuwstelsel. Deze hormonen, ook wel de vlucht-en-vecht hormonen genoemd, zorgen er voor dat het bloed sneller gaat stromen, de hartslag verhoogt, De ademhaling versnelt en verdiept, dat er meer zuurstof wordt gepompt naar onze spieren, het lichaam gaat zweten zodat bij oververhitting bij het vechten of vluchten kan worden afgevoerd. We worden helemaal klaargemaakt om als het nodig is te vechten of te vluchten.

Tot hier zitten we in het verhaal van de positieve stress. De situaties, taken en uitdagingen die ons een adrenaline boost geven en die ervoor zorgen dat we ervoor gaan !!!

Bij het langdurig aanhouden van de stresssituatie gaat de bijnier het hormoon cortisol aanmaken. Die draagt er zorg voor dat het lichaam de nodige energie (suikers en eiwitten) krijgt, zorgt dat de bloeddruk hoog blijft en zorgt dat het lichaam paraat blijft, om het vechten en vluchten aan te houden.

Wanneer cortisol over een langere periode nodig is, krijgen we negatieve neveneffecten. Spieren worden afgebroken (door een tekort aan suikers), de te hoge bloeddruk verhoogt de kans op diabetes en ons immuunsysteem wordt afgeremd zodat de kans op infecties verhoogd.

Zo ontstaan de negatieve effecten van stress: geen fut meer, slapeloosheid, sterkere emoties, fysieke klachten. En hierdoor kunnen we onze taken niet meer aan, wordt alles ons teveel. Zo ontstaan de gedachten als “Ik kan het niet meer aan!” en worden ze ook verder gevoed door onze lage energie. En wordt ook ons zelfbeeld aangetast…

Belang van ontspanning

Ons lichaam is gemaakt (en functioneert het beste) om te functioneren in ontspanning. “In ontspanning” daar bedoel ik mee “zonder continue stress”, Dus bij afwezigheid van adrenaline, noradrenaline en cortisol.

Onze drukke werkritme, onze overvolle agenda’s, veranderende situaties op het werk met daarnaast het inspelen om onverwachte wendingen in ons leven, zorgen ervoor dat we al die bordjes om hoog moeten houden. Dit geeft aanleiding tot het opbouwen van negatieve stress. En daarom is het zo belangrijk om ontspanning in te bouwen in onze dagelijkse routine.

De studenten krijgen de tip om bij het studeren na elke 50 minuten 10 minuten te pauzeren om zich mentaal te ontspannen. En dat betekent NIET op de smartphone berichtjes te beantwoorden, maar WEL om even buiten een luchtje te scheppen, of een luchtige babbel te doen. Deze tip is niet alleen belangrijk voor hen maar voor elke werknemer en ondernemer.

Daarvoor geef ik je graag wat tips om ontspanning in te bouwen in je dagelijkse routine:

5 tips om te ontspannen

1. Loop even rond op kantoor. Bijvoorbeeld: Sta op van je bureau en ga naar de koffiemachine waar je met diegene die er staat even een babbeltje maakt. Of loop even naar een andere afdeling om iets te vragen eerder dan een mailtje te sturen of om hun koffiemachine eens te proberen.
2. Maak een wandeling tijdens de middagpauze, liefst in de natuur, en ga met al je aandacht naar de natuur/omgeving. Gebruik al je zintuigen. Kijk naar de lucht, het landschap en neem al de schakeringen in je op. Voel de grond onder je voeten. Voel hoe je je voeten afrolt en de ene vet voor de andere zet. Ruik je omgeving. En merk de geluiden op die je kan waarnemen. Ook als is het maar voor 10 minuten, je brengt ontspanning in je brein.
3. Zet een leuk muziekje op in de auto, waar je met kan meebrullen (oeps ik bedoel meezingen). Geef je er helemaal aan over. Dat kan natuurlijk ook als je onder de douche staat of aan het fornuis, of op kantoor (alleen beter niet luidop meezingen 😉), … Als je liever danst dan zingt, kan dit ook, alleen niet in de auto. 😉
4. Na een drukke dag kan een lekker warm bad helpen om de opgebouwde spanning van je af te laten glijden. Laat een bad vollopen, met een rustgevend geurtje. Zet zachte muziek op en laat je meedrijven in de muziek. Neem hiervoor minstens 30 minuten de tijd. Liefst geen douche na een drukke dag, want dat activeert je en versterkt de prikkels.
5. Even (5 minuten) de tijd nemen om contact met je lichaam te maken. Dat kan via je ademhaling. Of door met je aandacht naar een lichaamsdeel (vb je tenen aan de linkervoet) te gaan en waar te nemen wat je voelt. Zonder dat je hoeft bij te sturen, alleen maar waarnemen. Of je kan gaan naar een lichaamsdeel dat gespannen is en daar even aandacht aan geven. Dit kan je als ontspanning tijdens een vergadering toepassen.

Heb jij ook een bruikbare tip? Dan lees ik ze graag in de commentaar.

Heb je hulp nodig om verder te ontspannen en beter om te gaan met de spanningen en stress in je leven, neem dan contact op voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek. Of je kan ook deelnemen aan de workshop Minder Stress, Meer Energie.